Stress - de verborgen verslaving – en hoe het net zo verslavend kan zijn als suiker

Stress - een woord dat we dagelijks horen en gebruiken – is bij velen zowaar een constante ongenodigde metgezel in ons moderne leven. Maar wist je dat stress niet alleen dat ongemakkelijke gevoel is dat je kan ervaren; maar dat het ook een verborgen verslaving kan zijn? 

Net zoals suiker ons kan verleiden met de zoete belofte om ons kortstondig even beter te voelen, zo heeft ook stress een verraderlijke aantrekkingskracht die ons continu in zijn greep kan houden. In dit blog ga ik dieper in op de gelijkenissen tussen stress en suiker en geef ik een aantal concrete tips om de verslavende cyclus te doorbreken.

Stress – de verborgen verslaving

Om te begrijpen hoe stress verslavend kan zijn, is het belangrijk om te begrijpen wat er precies in ons lichaam gebeurt als we stress ervaren. Wanneer we worden blootgesteld aan stress, activeert ons lichaam het sympathische zenuwstelsel, dat een reeks reacties in gang zet, waaronder de vrijlating van hormonen zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen bereiden ons voor op 'vecht of vlucht'-reacties, wat in vroegere tijden cruciaal was voor overleving. Stress is dus niet per definitie slecht, zolang het een kortstondige reactie is en het zenuwstelsel meteen nadien overgaat naar de rust- en herstelmodus (parasympatisch zenuwstelsel).

Echter, in onze moderne samenleving ervaren we vaak chronische stress die resulteert in een constante stroom van deze stresshormonen. Dit kan leiden tot een reeks negatieve effecten op ons lichaam en onze geest waaronder verhoogde bloeddruk, spijsverteringsproblemen, slaapstoornissen en zelfs depressie. 

Een idee krijgen over hoe het met jouw hormoonbalans gesteld is?
 

Stress - even verslavend als suiker

Wanneer je suiker eet zet je lichaam dit snel om in glucose, een vorm van brandstof die je snel energie geeft. Langdurige blootstelling aan suiker leidt tot problemen zoals een stijging van de bloedglucose en opslag van overtollige brandstof in vetcellen. Langdurige stress activeert het hormoon cortisol, dat ook zorgt voor een stijging van de bloedglucose en energieproductie, maar met andere bijwerkingen zoals afbraak van spiereiwitten.

Terwijl je lichaam zich bij stress richt op het vrijmaken van energie in de bloedbaan, worden andere essentiële processen "in de wacht" gezet, wat aanleiding kan geven tot verstoring van de darmflora, verminderde voedingsstofopname, verzwakt immuunsysteem en verminderde ontgifting. Deze processen zijn op dit moment immers ondergeschikt aan de acute situatie van eerst ‘overleven’.

Maar, net zoals suiker ons een snelle energieboost geeft, biedt stress dus een vergelijkbare 'kick'. Wanneer we gestrest zijn, voelen we ons vaak alert, scherp en klaar om te handelen. Deze tijdelijke oppepper kan verslavend zijn, waardoor we steeds meer naar stressvolle situaties verlangen om die gevoelens te ervaren.

Echter, net als bij suiker, is de 'crash' na de initiële boost slopend. Naarmate de effecten van stress op ons lichaam zich opstapelen, kunnen we uitgeput raken, prikkelbaar worden en uiteindelijk een gevoel van leegte ervaren.

Stress verslaving – ook fysieke gevolgen

Een bijkomend effect van chronische stress en een overvloed aan cortisol is dat het ons metabolisme kan verstoren en ons dus kan belemmeren bij het afvallen. Bij chronische stress neigt ons lichaam als overlevingsmechanisme immers naar meer vet op te slaan, vooral rond de buikstreek. Dit komt omdat cortisol signalen naar ons lichaam stuurt om meer energie te leveren voor de 'vecht of vlucht'-reactie. Echter, in onze huidige samenleving, waar stress vaak voortkomt uit niet-fysieke bedreigingen maar veelal mentale situaties zoals werk- of relatieproblemen of nog de verslaving van ‘continu druk zijn’, wordt de extra energie die uiteindelijk niet wordt verbruikt opgeslagen als vet voor toekomstige ‘noodgevallen’, wat kan leiden tot gewichtstoename of problemen bij het afvallen.

Bovendien kan chronische stress ook leiden tot emotioneel eten of een verhoogde consumptie van veelal ongezond ‘comfortfood’ wat de negatieve impact op ons gewicht en onze gezondheid verder versterkt. Dit kan een vicieuze cyclus worden waarbij stress leidt tot gewichtstoename, wat op zijn beurt weer stress veroorzaakt, waardoor het moeilijk wordt om uit deze spiraal te breken.

Het is daarom essentieel om stress te beheren en manieren te vinden om onze cortisolniveaus te reguleren, niet alleen voor onze mentale welzijn, maar ook voor onze fysieke gezondheid of nog het bereiken van een optimaal gewicht. Met effectieve stressmanagementtechnieken en een bewuste levensstijl kan je de invloed van chronische stress op het lichaam verminderen en streven naar een gezonder, evenwichtiger leven. 

Stress verslaving: 8 tips om meteen mee aan de slag te gaan

  • Integreer ontspanningstechnieken: Leer technieken zoals diepe ademhaling, meditatie of yoga om je lichaam te helpen ontspannen en stress te verminderen.
  • Stel grenzen: Hoe vaak zeg je ‘ja’ terwijl je eigenlijk ‘neen’ had willen zeggen? Leer 'neen' te zeggen en stel grenzen om dat tegenstrijdige gevoel in je lichaam en de daaruit voortkomende overweldigende situaties te vermijden.
  • Beweeg regelmatig: Fysieke activiteit kan helpen bij het verminderen van stress en het vrijmaken van endorfines, die ons humeur kunnen verbeteren. En bonuspunten als je die beweging buiten in de natuur doet!
  • Eet evenwichtig: Kies voedzame voedingsmiddelen die energie leveren zodat je voor een energieboost minder afhankelijk wordt van geraffineerde suikers en cafeïne. Deze stimulerende middelen hebben een nefaste invloed op jouw bijnieren (die cortisol produceren) en kunnen zo stress kunnen verergeren.
  • Slaap voldoende: Zorg voor een goede slaaproutine en voldoende rust om stress te verminderen en je lichaam te helpen herstellen. Bij vele mensen betekent dit in eerste instantie al om gewoon ‘op tijd naar bed te gaan’.
  • Maak tijd voor ontspanning: Plan regelmatig tijd in voor activiteiten die je leuk vindt en je stressniveau verlagen.
  • Plan ‘ongestructureerde tijd’ in: Dat zijn momenten die je voorziet, maar waarin niets vastligt. Je kan dan op dat moment doen waar je zelf zin in hebt. Gewoon al het feit van iets niet te ‘moeten’ op dat moment kan helpen je stressniveau te reguleren.
  • Leer prioriteiten stellen: Focus op wat echt belangrijk is en laat de rest los om stress te verminderen en balans te vinden. 

Stress mag dan wel onzichtbaar lijken, maar de impact ervan op ons lichaam en geest is enorm. Door de gelijkenissen tussen stress en suiker te begrijpen, kan je stappen zetten om de verslavende cyclus te doorbreken. 

Jouw beurt

Welke van bovenstaande tips ga jij toepassen? Welke tips heb jij al geïntegreerd in je dagelijks leven? Laat het weten in de comments hieronder!
___

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met anderen die hier ook baat bij kunnen hebben. Dit kan makkelijk met de social media knoppen links boven aan in dit blog.  

Wil jij van de jaren naar je 40ste de BESTE van jouw leven leven!? 
En vraag je je af hoe je hier mee start?
Begin dan bij het begin en breng je hormonen in balans! 
Hoe? Doe het gratis Hormoon Harmony Assessment


To Health and Happiness!
Véronique

0 Comments

Leave a Comment